Topkapı Sarayı'ndaki İki Spor Takımı; Lahana ve Bamya
01-02-2019
00:12
Osmanlı Dönemi'nde Topkapı Sarayı'nda iki spor takımının sembolü olan bamya ve lahana köken olarak Şehzadeler Şehri Amasya'ya uzanmaktadır.
1400'lü yıllarda Amasya Valiliği görevinde bulunan ve fetret devrinden sonra Osmanlı Devleti'nin ikinci kurucusu olarak kabül gören 1.Mehmet (Çelebi Mehmet) bamyası ile meşhur Amasyalılar ile lahanası meşhur olan Merzifonlular arasında spor müsabakaları düzenlerdi. İleriki yıllarda saray halkının da katılımıyla beraber bu müsabakalar farklı bir boyuta ulaşmış ve iki takım sembol olarak kendi sebzesini seçmiştir.
Fatih Sultan Mehmet'in bizzat kendisi tarafından Topkapı Sarayı'nın spor müsabakaları düzenlettiği bilinmektedir. Bu iki takımın renkeleri ise yeşil ve kırmızı olmuştur; Bamyacılar kırmızı, Lahanacılar Yeşil rengi seçmişlerdir.
Bir de Saray'ın meşhur entrikaları vardır ki bitmek tükenmek bilmezdi. Bu entrikalar zamanla spora da sıçramış bir dönem Akağalar Bamyacılar ile, Karaağalar Lahanacılar ile özdeşleşir olmuş ve aralarında zamanla fanatik boyutlara ulaşan bir düşmanlık oluşmuştur neredeyse. Bu müsabakalar arasında keçeden yapılmış bir kırbaç veya topuz ile rakiplerine vurdukları tomak en sevilen müsabakalardan birisini oluştururdu. Cirit, lobut atmak da yine o dönemin sevilen spor müsabakaları arasındaydı.
Rakibine karşı galip gelmeyi başaranlar genellikle padişahlar tarafından ödüllendirilirdi ki zaman zaman aralarında çıkan kavgalara bizzat padişahların da müdahale ettiği de olurdu. Oyun sonralarında zaman zaman çeşitli cambaz ve hokkabaz gösterileri düzenlenir, bazen de musiki ile insanlara hoş vakit geçirtilirdi.Padişahlar da Takım Tutardı
3. Selim ve 2. Mahmud'un Lahanacılar'ı desteklediği bilinmektedir. Hatta 3. Selim Lahanacılar'ı da konu alan kısa bir şiir bile yazmıştır;
Mevsim-i dey'de çıkar meydana çün er lahana
Havf etmez berdden, çün merd-i sever lahana
Gürz-i Keykaavus'a benzer gerçi şekl ü heybeti
Can verir insana çün berk-i gül-i ter lahana
Lahanacılar ile Bamyacılar Nasıl Yok Oldu?
1812 yılında 2.Mahmud yine Bamyacılar ile Lahanacılar arasında bir müsabaka düzenlemiş ve bu oyunları İstanbul'daki yazlık sefarethanelerinden gelen bazı Avrupalı sefirler de izlemişleridir. Bu iki takım 2.Mahmud'un 17 Haziran 1826 günü oldukça kanlı bir vaka ile Yeniçeri Ocağı'nı kapatmasıyla birlikte kalkmıştır.